معرفی جامع و نحوه نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا
کالاتیا اوربیفولیا (Calathea Orbifolia) دارای برگ‌های زیبا و بزرگ با خط و خطوط زیبا با رنگ سبز و نقره‌ای است. یکی از گیاهان پر طرفدار و فوق‌العاده جذاب برای علاقه‌مندان به نگهداری گیاهان آپارتمانی محسوب می‌شود. در این مطلب به معرفی و نحوه نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا خواهیم پرداخت. به طور کلی این گیاه نیاز به خاکی با زه‌کشی بسیار مناسب دارد که هیچ وقت نباید خشک یا غرق آب شود. همچنین در کنار این موارد این خاک باید بتواند رطوبت را در خود حفظ کند و سبک نیز باشد. بهترین دما برای نگهداری کالاتیا دمایی بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد است و کود مناسب به میزان یک چهارم مقدار توصیه شده روی بسته‌بندی کود در فصول رشد گیاه موجب شادابی گیاه خواهد شد.
فهرست مطالب
کالاتیا اوربیفولیا متعلق به آمریکای جنوبی است که یکی از گونه‌های گیاه کالاتیا است. برگ‌های بزرگ آن زیبایی خاصی را به محیط اطراف گیاه می‌بخشند. اوربیفولیا نیاز به رطوبت بالای محیط نگهداری و خاکی مرطوب دارد. کسی که نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا را ساده بپندارد، و رطوبت مورد نیاز گیاه را تامین نکند، مطمئناً در نگهداری آن به مشکل خواهد خورد. این گیاه محیط جنگلی، گرم و مرطوب را دوست دارد و برای کودکان و حیوانات خانگی در صورت بلعیده نشدن برگ‌ها سمی محسوب نمی‌شود.
اوربیفولیا یک گیاه همیشه سبز است که در مناطق جنگلی بولیوی رشد می‌کند. این گیاه از زیر مجموعه‌های خانواده Marantaceae و می‌تواند در مکان‌های با نور کم هم زندگی کند. ولی در مقابل نور مستقیم خورشید آسیب‌پذیر است. برگ‌های بیضی شکل این گیاه موج‌دار و دارای رنگ‌های سبز، طوسی و نقره‌ای با ساقه‌های جداگانه است. و رنگ زیر برگ‌ها سبز کم رنگ می‌باشد. این گیاه در محیط داخلی می‌تواند تا یک متر هم رشد داشته باشد.
در این مطلب می‌خوانیم:
نور و دمای مناسب کالاتیا اوربیفولیا
آبیاری صحیح و اصولی اوربیفولیا
کود و تغذیه مناسب نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا
روشهای بالا بردن رطوبت گیاه کالاتیا
نور و دمای مناسب نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا
برای نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا نیاز به محیطی روشن و با نور غیر مستقیم است. در واقع اوربیفولیا در محل طبیعی زندگی خود در جنگل‌های روشن و نیمه سایه و دور از نور مستقیم خورشید رشد می‌کند. بهترین عملکرد و مناسب‌ترین مکان برای نگهداری این گیاه نور متوسط و کم است. ولی محیط تاریک برای گیاه مناسب نیست. بهترین مکان برای مراقبت از گیاه کالاتیا اوربیفولیا در منزل، نزدیکی پنجره شمالی خانه است که گیاه می‌تواند از نور ابتدای صبح لذت ببرد.
دمای مناسب و ایده‌آل برای این گیاه همانطور که قبلاً اشاره شد، دمایی بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد است. این گیاه می‌تواند تا دمایی چند درجه بالاتر را نیز تحمل کند، ولی برگ‌های آن شروع به لوله‌ای شدن خواهند کرد. دمای ۱۵ درجه سانتی‌گراد نیز پایین‌ترین دمایی است که این گیاه می‌تواند در آن زندگی کند. اگر دمای محیط نگهداری گیاه پایین بیاید، برگ‌ها نشانه‌ها را نمایان خواهند کرد. همچنین این گیاه در مقابل تغییرات یکباره دما حساس است. اگر در تابستان از اوربیفولیا در محیط بیرونی نگهداری می‌کنید قبل از خنک شدن هوا گیاه را به داخل خانه منتقل کنید.
آبیاری گیاه کالاتیا اوربیفولیا
آبیاری یکی از نکات کلیدی در نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا است. این گیاه استوایی علاقه به مرطوب بودن خاک دارد و هرگز نباید خاک آن خشک شود. برای رسیدن به رطوبت مورد نیاز ایده‌آل خاک، باید هنگام خشک شدن سطح خاک گیاه آن را آبیاری کرد. برای کمک به جلوگیری از آفات علاقه‌مند به رطوبت و جلوگیری از بیماری‌ها، باید سطح اولیه خاک کمی خشک باشد و هرگز خاک گیاه غرق آب نباشد. برگ‌های این گیاه نسبت به تشنگی علائمی را نشان نداده و چروکیده نخواهند شد. اگر گیاه شما کیفیت خود را ندارند یا در زمان فرا رسیدن شب به سمت بالا حرکت نمی‌کنند، به معنی کمبود آبیاری است.
اگر برای نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا از گلدان با جنس سفال استفاده می‌کنید، خاک زودتر رطوبت خود را از دست خواهد داد. یکی از بهترین گزینه‌ها برای مراقبت از این گیاه استفاده از گلدان‌های پلاستیکی است که رطوبت بیشتری را در خود حفظ می‌کند. زه‌کشی خاک گیاه و گلدان آن نیز باید مناسب باشد و از جمع شدن آب و خیس ماندن خاک گیاه جلوگیری شود. می‌توانید برای جلوگیری از خیس ماندن بیش از حد خاک، می‌توان در برخی مواقع گیاه را کامل آبیاری نمود و در مواردی خاک گیاه را غبارپاشی کرد. کالاتیا همچنین در مقابل نمک موجود در آب، رسوب کود و کلر نیز حساس است. بنابراین، پیشنهاد می‌شود که برای آبیاری از آب جوشیده و تصفیه شده و هم دمای اتاق استفاده کنید. استفاده از آب‌های بی‌کیفیت باعث تغییر رنگ برگ‌های گیاه شود.
خاک مناسب نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا
خاک گیاه یکی از عوامل مهم در نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا است و همواره باید بتواند رطوبت مناسب را حفظ کند. این خاک باید بتواند آب را به سرعت از خود عبور دهد و کمی آب هم در خود نگه دارد. همچنین باید مواد مغذی ارگانیک مورد نیاز گیاه را هم داشته باشد. پیت‌ماس یا کوکو کویر می‌توانند رطوبت خاک را در حالیکه اجازه تنفس به ریشه‌ها را می‌دهند، حفظ کنند. ولی اضافه کردن مناسب عناصری که به زه‌کشی کمک می‌کنند ضروری است. پرلیت و پومیس برای زه‌کشی مناسب است ولی ورمی‌کولیت آب بیشتری را نگهداری می‌کند. در مجموع بهترین مخلوط خاکی که می‌توان برای نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا معرفی کرد، مخلوطی از دو قسمت پیت‌ماس یا کوکو مویر و یک قسمت پرلیت یا پومیس است. خاک مخصوص ارکیده هم می‌تواند نقش یک عنصر زه‌کش طبیعی را ایفا کند ولی توصیه نمی‌شود.
تغذیه گیاه کالاتیا اوربیفولیا
اوربیفولیا گیاهی نیست که به کود زیادی نیاز داشته باشد. ولی به نور مناسب و کوددهی منظم در فصل رشد نیاز دارد. تغذیه طبیعی این گیاه بهترین گزینه است که به از آسیب دیدن ریشه‌های حساس گیاه جلوگیری می‌کند. پیشنهاد می‌شود، همانطور که قبلاً نیز اشاره شد می‌توانید با استفاده از مقدار یک چهارم میزان توصیه شده روی بسته‌بندی کود مورد نظر از ابتدای بهار تا پاییز به صورت ماهیانه یکبار گیاه خود را تغذیه کنید. و در طول فصول استراحت گیاه یعنی از اواسط پاییز تا اواخر زمستان کوددهی را متوقف کنید.
اگر از کودهای خشک استفاده می‌کنید، با فاصله از ساقه اصلی گیاه آن را بکار ببرید.
رطوبت مورد نیاز نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا
یکی دیگر از نکات کلیدی در نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا و داشتن گیاهی سالم و شاداب رطوبت بالای ۵۰ درصد محیط نگهداری گیاه است. ممکن است که گیاه شما در شرایط با هوای خشک بتواند زنده بماند ولی در چنین شرایطی سلامتی خود را به مرور زمان از دست می‌دهد. و اما نکته قابل تامل، استفاده از رطوبت سنج برای بررسی میزان رطوبت محیط گیاه است و روشهای زیر برای بالا بردن رطوبت محیط گیاه توصیه می‌شود:
نگهداری گروهی
این روش، مانند محیط طبیعی گیاه عمل خواهد کرد. ولی نباید اطراف گیاه را خیلی شلوغ کرد. زیرا ممکن است آفات آنها به یکدیگر منتقل شود. ولی نگهداری نزدیک به هم چندین گیاه آپارتمانی می‌تواند به تامین رطوبت مورد نیاز آنها کمک شایانی کند.
مکان مرطوب
حمام و دستشویی در صورت داشتن پنجره برای نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا توصیه می‌شوند. همچنین در صورت امکان می‌توانید گیاه خود را در قسمتی مناسب از آشپزخانه نگهداری کنید.
استفاده از سنگ‌ریزه و زیرگلدانی
می‌توانید با استفاده از در نظر گرفتن زیر گلدانی بزرگ‌تر از گلدان گیاه و قرار دادن سنگ‌ریزه و آب طوری که آب با کف گلدان در تماس نباشد رطوبت محیط گیاه خود را تامین کنید. این روش تاثیر زیادی ندارد ولی از نگهداری گیاه در محیطی خشک بهتری است.
استفاده از صدف‌های دریایی
با قرار دادن برعکس صدف‌های دریایی روی سطح خاک گیاه خود، هنگام هر آبیاری مقداری آب درون آنها می‌ماند که بخار این آب می‌تواند برای گیاه شما مفید باشد.
غبارپاشی
برای نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا خود یک برنامه زمان‌بندی شده غبارپاشی در نظر بگیرید. با استفاده از آب تصفیه شده و فیلتر شده می‌توانید در صبح که بهترین زمان برای این کار است گیاه خود را برای یک روز فوق‌العاده آماده کنید.
استفاده از رطوبت ساز
استفاده از رطوبت ساز درون اتاق نگهداری گیاه می‌تواند به تامین رطوبت مورد نیاز کالاتیا کمک کند. این گزینه کمی هزینه‌بر است ولی بسیار عالی عمل خواهد کرد.
تکثیر گیاه کالاتیا اوربیفولیا
سختی پرورش و تکثیر این گیاه از دلایلی است که معمولاً پرورش‌دهندگان گیاهان آپارتمانی دست به این کار نمی‌زنند. تکثیر این گیاه از طریق بذر و قلمه همیشه موفقیت آمیز نیست ولی تکثیر از طریق تقسیم ریزوم‌ها پیشنهاد می‌شود و پذیرفتنی است. این مهم است که گیاه شما علاقه‌ای به بروز اختلال در روند رشد ندارد و کمی در این رابطه حساس است. بنابراین باید این کار را با دقت بسیاری انجام داد. بهترین زمان برای تکثیر کالاتیا اوربیفولیا، در اوایل فصل رشد گیاه است.
برای این کار باید گیاه را از گلدان با دقت خارج کرد و به دقت خاک را از ریزوم گیاه جدا کرد. با استفاده از یک تیغ تیز و ضدعفونی شده قسمتی از ریزوم را که ریشه داشته و حداقل یک ساقه دارد را جدا کرد و در مخلوط خاک مناسب کاشت. گلدان را در مکانی مرطوب و گرم قرار داد تا بتواند خود را بازیابی کند. و گلدان گیاه جدید را با پلاستیکی روشن پوشاند تا رطوبت مورد نیاز حفظ شود. هنگامی که نشانه‌های رشد جدید را در گیاه خود مشاهده کردید می‌توانید پلاستیک را از روی گلدان بردارید و نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا جدید خود را با توجه به موارد ذکر شده انجام دهید.
تعویض گلدان کالاتیا اوربیفولیا
تعویض گلدان می‌تواند به گیاه ما استرس وارد کند. و فقط در صورت نیاز باید این کار را انجام دهید. تعویض گلدان کالاتیا اوربیفولیا معمولاً در دو سال یکبار لازم است. اگر مشاهده کردید رشد گیاه شما آرام شده است، ممکن است زمان تعویض گلدان آن فرا رسیده باشد. برای نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا در خانه معمولاً گلدان های با قطر ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر مناسب است. هنگام تعویض گلدان مراقب ریشه‌ها باشید و به آرامی این کار را انجام دهید. هنگامی که گیاه را در گلدان جدید آن می‌کارید خاک را زیاد فشار ندهید.
بیماری‌ها و آفات کالاتیا اوربیفولیا
خیسی و رطوبت بیش از حد یا خیس کردن بیش از حد برگ‌ها هنگام غبار پاشی می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های قارچی، شپشک آردآلود و سایر آفات شود. همانطور که گفته شد اجازه دهید سطح خاک و به خصوص اطراف ساقه گیاه شما خشک شود و سپس آبیاری را انجام دهید. از کیفیت خاک مورد استفاده گیاه و سوراخ‌های زه‌کش کف گلدان مطمئن شوید و هر چند وقت یکبار گیاه خود را بررسی کنید تا از سلامت آن اطمینان حاصل کنید.
معمولاً برگ‌های بزرگ برای حشراتی مانند شته‌ها، شپشک آردآلود و تریپس‌ها جذاب هستند. به صورت منظم آنها را بررسی کنید و در اولین مشاهده با استفاده از آفات مخصوص به مقابله با آنها بپردازید.
قهوه‌ای شدن لبه برگ‌های گیاه کالاتیا اوربیفولیا
کمبود آبیاری و پایین بودن میزان رطوبت مورد نیاز گیاه از عوامل مهم در قهوه‌ای شدن برگ‌ها هستند. برخی اوقات نیز کمبود آبیاری باعث بروز صدمات مهلک به گیاه شما خواهد شد. پیت‌ماس یکی از عناصر معمول خاک اوربیفولیا است، ولی اگر خشک شود می‌تواند خاک را دفع کند و باعث خشکی برگ‌ها شود. یکی از روشهای بررسی خشکی خاک استفاده از یک قطعه چوب است که می‌توانید سطح رطوبت خاک گیاه خود را اندازه‌گیری کنید.
رطوبت کم نیز باعث قهوه‌ای شدن برگ‌ها خواهد شد. آبیاری یا غبارپاشی با استفاده از آب فیلتر نشدن و آب شهری و کوددهی بیش از حد نیز از دیگر عوامل قهوه‌ای شدن لبه برگ‌ها است.
خم شدن برگ گیاه کالاتیا اوربیفولیا
آبیاری کم‌تر از نیاز گیاه یک عامل مهم است. ولی باید پوسیدگی ریشه را نیز بررسی نمود. اگر پوسیدگی دلیل افتادن یا خم شدن برگ‌ها باشد، آبیاری را باید تا زمانی کاهش داد. آفات نیز ممکن است در این مورد تاثیرگذار باشند ولی برگ‌های گیاه در این موارد معمولاً به رنگ زرد در می‌آیند. برخی اوقات افتادن برگ‌ها به دلیل بالا رفتن سن آنها است. این همچنین می‌تواند به دلیل عکس‌العمل به نور هم باشد. اگر نمی‌توانید به طور دقیق علت را بررسی کنید، گیاه خود را باید برای مدتی زیر نظر بگیرید.
لوله‌ای شدن برگ‌های اوربیفولیا
یکی از دلایل اصلی کمبود رطوبت محیط نگهداری گیاه کالاتیا اوربیفولیا شما است. بنابراین میزان رطوبت خاک و مکان نگهداری گیاه خود را بررسی کنید. اوربیفولیا معمولاً نسبت به هوای سرد هم این واکنش را نشان داده و برگ‌های آن لوله‌ای خواهد شد.
خمیدگی گیاه بعد از تعویض گلدان
همانطور که قبلاً نیز اشاره شد تعویض گلدان اوربیفولیا باعث وارد شدن شوک به گیاه خواهد شد و برای بازیابی خود نیازمند کمی زمان است. مطمئن شوید که خاک گیاه شما رطوبت لازم را دارد و رطوبت محیط هم ایده‌آل است و گیاه شما در معرض نور مستقیم خورشید نیست. دوباره گیاه را از گلدان خارج نکنید، به آن کود ندهید و گیاه را جابه‌جا نکنید تا بتواند به روال عادی خود برگردد.
جلوگیری از زرد شدن برگ کالاتیا اوربیفولیا
زردشدن برگ گیاه کالاتیا اوربیفولیا معمولاً به دلیل مشکلات در آبیاری است. آبیاری بیش از حد یا کمبود آبیاری می‌تواند باعث زردن شدن برگ‌ها شود. همچنین بروز استرس به گیاه و تغییرات ناگهانی دما و جابهجایی و خشکی هوا نیز از دیگر دلایل این مشکل هستند. برخی اوقات بعد از خرید و انتقال گیاه به خانه ممکن است این مشکل برای اوربیفولیا پیش بیاید که باید در نقطه ایده‌آل برای گیاه را در خانه یافت و از جابهجایی مکرر گیاه خودداری کرد.
