معرفی جامع، نحوه و شرایط نگهداری سمپریوم
سمپریوم (Sempervivum) یک ساکولنت با تنوع چهل گونه مختلف از اندازه کوچک گرفته تا به شکل یک بوته متعلق به نواحی شمالی آفریقا، غرب آسیا و اروپاست. نگهداری سمپریوم بسیار آسان است و از این رو یک گیاه مناسب برای علاقه‌مندان تازه‌کار محسوب می‌شود. سمپریوم یکی از انواع بدون ساقه ساکولنت‌هاست. برگ‌های این گیاه گوشتی و آبدار است و معمولاً به شکل غنچه رشد خواهد کرد. به راحتی می‌توان از این گیاه در داخل محیط آپارتمانی مراقبت کرد. بسیاری از علاقه‌مندان از این گیاه در دیش‌گاردن‌ها، تراریوم و انواع باغچه‌های مینیاتوری استفاده می‌کنند.
فهرست مطالب
یکی از انواع محبوب و معروف این گیاه، به سمپریوم لب‌ماتیکی مشهور است. این ساکولنت بومی اروپاست و در قرون مختلفی محبوبیت خاصی داشته است. این گیاه را در سقف خانه‌ها نگهداری می‌کردند! برگ‌های این گیاه مصرف خوراکی داشتند. و حتی مصارف دارویی نیز دارند که برای درمان سوختگی، بریدگی و شرایط خاص پوستی مانند ژل گیاه آلوئه‌ورا استفاده می‌شود.
طول عمر سمپریوم چقدر است و در چه مکانی می‌توان آن را نگهداری کرد؟
پاسخ کوتاه به پرسش اول، همیشه است. این گیاه طول عمر بسیاری خواهد داشت. و تقریباً عمر آن پایان نمی‌یابد. Semper در لغت به معنی همیشگی است. این گیاه در مناطق کوهستانی رشد می‌کند و از این رو یک گیاه سرسخت و مقاوم در برابر سرما است. در واقع، بسیار سخت است که بتوان این گیاه را نابود کرد. در شرایط مختلفی می‌توان نگهداری سمپریوم را انجام داد و تا جایی که آبیاری بیش از حد انجام نشود گیاه شاداب خواهد بود.
اگر در مکانی سرد و با نور محیطی روشن زندگی می‌کنید، این یک گزینه مناسب برای شما به حساب می‌آید. سمپریوم را به راحتی در هر دو محیط داخل و خارج از خانه می‌توان نگهداری کرد. ریشه‌های این گیاه عمق زیادی را اشغال نخواهند کرد. از این رو گلدان با عمق کم برای آن مناسب است.
انواع مختلف ساکولنت سمپریوم
به جز ساکولنت محبوب سمپریوم لب‌ماتیکی یا تکتروم (Tectorum) هزاران نوع از انواع هیبرید و با رنگ‌های گوناگون آن وجود دارد که در ادامه به برخی از انواع اشاره می‌کنیم.
- سمپریوم تکتروم کالکاروم (Sempervivum Tectorum var. Calcareum) که برگ‌های سبز با لبه برگ شرابی رنگ دارد.
- سمپریوم تار عنگبوتی یا آرکنودیوم (Sempervivum Arachnoideum) یک نوع از انواع کوچک و با برگ‌های فشرده است. نگهداری سمپریوم آرکنودیوم در گلدان‌های کوچک و با بستر ماسه و سنگی امکان‌پذیر است. در شرایط هوای سرد این گیاه را باید به محیطی گرم منتقل کرد.
- سمپریوم پیتونی (Sempervivum Pittoni)
- سمپریوم آرناریوم (Sempervivum Arenarium)
- سمپریوم براونی (Sempervivum Braunii)
- سمپریوم فیمبریاتوم (Sempervivum Fimbriatum) دارای برگ‌های هیبریدی است. پوششی مو مانند به رنگ قرمز نیز دارد. گل‌های این نوع در اواسط تابستان پدید آمده و به رنگ قرمز روشن هستند.
- سمپریوم مونتانوم (Sempervivum Montanum)
- سمپریوم سوبولیفروم (Sempervivum Soboliferum) یکی از انواع معروف و محبوب است که دارای گل‌هایی به رنگ زرد کم‌رنگ می‌باشد. این گل‌ها در تابستان نمایان می‌شوند.
- سمپریوم آتلانتیکوم (Sempervivum Atlanticum) دارای برگ‌های سبز است.
نور مناسب نگهداری سمپریوم
برای نگهداری سمپریوم نیاز به محیطی روشن، خنک و با نور مناسب و زیاد است. پنجره شرقی و غربی خانه که حرارت زیادی از آن می‌گذرد، مناسب نیست. برای گیاه خود نور مناسب و زیاد فراهم کنید. ولی از آن در مقابل گرمای زیاد محافظت نمایید. اگر از گیاه خود در خارج از خانه نگهداری می‌کنید مراقب گرما و آفتاب شدید در تابستان باشید. و اگر از سمپریوم در داخل خانه و آپارتمان خود مراقبت می‌کنید، باید فاصله گیاه را از پنجره حفظ کنید. نوری که از شیشه می‌گذرد ممکن است به گیاه شما آسیب وارد کند.
اگر در خانه از گیاه نگهداری می‌کنید و امکان تامین نور طبیعی برای آن را ندارید، می‌توانید از روشهای تامین نور مصنوعی گیاه استفاده کنید. در صورت نرسیدن نور کافی بعد از مدتی ساکولنت شما از بین خواهد رفت.
آبیاری و تغذیه ساکولنت سمپریوم
در بهار و تابستان می‌توانید با خشک شدن کامل خاک گیاه را آبیاری کنید. برای نگهداری سمپریوم در زمستان در آبیاری گیاه دقت کنید. خیسی خاک ممکن است به پوسیدگی ساکولنت شما بیانجامد. آبیاری بیش از حد در هر فصلی از سال می‌تواند گیاه شما را نابود کند. سمپریوم به کوددهی و تغذیه نیازی نخواهد داشت. بنابراین از کود دادن به آن بپرهیزید. هنگام آبیاری گیاه دقت داشته باشید آب روی برگ‌های گیاه نریزد. باقی ماندن آب بین برگ‌های گیاه باعث بروز پوسیدگی و از بین رفتن آن خواهد شد.
خاک و گلدان مناسب نگهداری سمپریوم
برای موفقیت در نگهداری سمپریوم و شادابی گیاه خود باید از گلدانی با عمق کم و با خاک با زه‌کشی مناسب استفاده کرد. بهترین بستر برای کاشت این گیاه مخلوطی از یک قسمت پرلیت و سه قسمت مخلوط خاک کاکتوس و ساکولنت است. این را به یاد داشته باشید که سیستم ریشه‌ای سمپریوم کوچک است. پس از گلدان کم‌عمق استفاده کنید. می‌توانید از این گیاه در بین دو تکه سنگ صخره مانند نیز استفاده کنید و برای آبیاری آن می‌توانید از اسپری آب استفاده کنید. گلدان گیاه باید دارای سوراخ زه‌کشی مناسبی باشد.
گلدان‌های سفالی با عمق کم گزینه مناسبی خواهند بود. همانطور که گفته شد سمپریوم را به صورت دیش گاردن هم نگهداری می‌کنند. که البته باید گیاهان دیگری که با آن در ظرف قرار می‌گیرند نیازهای مشترکی داشته باشند.
تکثیر و پرورش سمپریوم
تکثیر سمپریوم کار آسانی نیست. این ساکولنت پاجوش‌هایی در اطراف خود تولید می‌کند. این پاجوش‌ها دارای ریشه‌های کوچکی هستند. می‌توانید در فصل بهار پاجوش‌هایی که به سایز مناسب رسیده‌اند را با دقت از گیاه مادر جدا کنید. هرکدام از آن‌ها را می‌توانید در گلدانی مناسب و کم‌عمق بکارید. اندازه گلدان باید متناسب با سایز گیاه باشد. شرایط نگهداری سمپریوم کوچک را مانند گیاه اصلی می‌توانید ادامه دهید.
روش دیگر برای تکثیر سمپریوم استفاده از قلمه برگ است. برگی مناسب از گیاه را انتخاب کرده و با دقت آن را جدا کنید. بهتر است از یک وسیله تیز و ضدعفونی شده استفاده کنید. تقریباً یک هفته زمان لازم است که قسمت بریدگی خشک شود. بعد از بسته شدن محل زخم قلمه برگ می‌توانید آن را روی بستری ماسه‌ای بکارید. چند هفته زمان لازم است که برگ دارای ریشه شود. در این مدت باید سطح خاک مرطوب نگهداری شود. همانطور که قبلاً نیز گفته شد به گیاه کود ندهید.
بیماری‌ها و آفات سمپریوم
همانطور که قبلاً نیز گفته شد، برای نگهداری سمپریوم باید به آبیاری آن دقت کرد. آبیاری بیش از حد محتمل‌ترین عامل در بوجود آمدن مشکلات برای گیاه است. این را به یاد داشته باشید که سمپریوم بهترین عملکرد خود را در شرایط محیطی خشک خواهد داشت. آبیاری بیش از حد و خیسی خاک باعث پوسیدگی و بروز آفات خواهد شد.
حتی در شرایط ایده‌آل محیطی ممکن است گیاه شما دچار شپشک آردآلود شود. این آفت در شرایط محیط خشک به گیاهان حمله خواهد کرد. با بررسی‌های منظم گیاه خود و سیستم ریشه‌ای آن می‌توان سریع‌تر به وجود آفات پی برد. اگر عامل آلودگی در خاک گیاه خود مشاهده کردید، با استفاده از سموم آفت‌کش مناسب وارد عمل شوید.
