معرفی جامع، شرایط و نحوه نگهداری گیاه اگزالیس
با داشتن برگهای بنفش رنگ و دلربا گیاه اگزالیس (Oxalis Triangularis) یا شبدر بنفش یکی از گیاهان محبوب آپارتمانی محسوب میشود. با فراهم کردن شرایط نگهداری در داخل خانه، میتوان در تمام فصول نگهداری گیاه اگزالیس را در منزل انجام داد. برای سلامتی و شادابی شبدر بنفش، نیاز به خاکی غنی، با زهکش مناسب و آبیاری صحیح است. نگهداری رطوبت معمول محیط و تغذیه هر دو تا سه هفته یکبار و قرار دادن آن در محیطی روشن و دمای ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتیگراد از نیازهای این گیاه است.
فهرست مطالب
شبدر بنفش به خاطر شکل برگهای مثلثی شکل، به نام اگزالیس مثلثی نامیده میشود. با داشتن گلهای بنفش-صورتی کمرنگ این گیاه زیبایی خاصی پیدا خواهد کرد. اگرچه رنگ برگهای این گیاه زیبایی آن را نشان میدهند، گلهای کوچک و زیبای این گیاه در فصل بهار زیبایی بیشتری را به آن میبخشند. این گلها چندین هفته هم عمر دارند. از دیگر نکات مربوط به این گیاه باز شدن برگهای آن در روز و زمان روشنایی، و بسته شدن آنها در تاریکی و شب است.
در این مطلب با موارد زیر آشنا خواهید شد:
نور و دمای مناسب نگهداری گیاه اگزالیس
برای رشد بهتر، گیاه اگزالیس خود را در مکانی پرنور قرار دهید. اگر نگهداری گیاه اگزالیس در خانه انجام میدهید، و محیط شما کم نور است، این گیاه رشد مناسبی نخواهد داشت. رشد آن نامنظم شده و ساقهها بلند و رنگ آن محو خواهد شد. گیاه اگزالیس خود را در مکانی پرنور مانند نزدیکی پنجره جنوبی خانه قرار دهید. برای فصل بهار و هنگام گرم شدن هوا میتوانید آن را به محیط خارج از خانه منتقل کنید. ولی تابش نور مستقیم و بیش از حد آفتاب موجب سوختگی برگهای گیاه خواهد شد. پس در صورت مواجهه با نور شدید خورشید باید از گیاه محافظت کنید. اگر گیاه اگزالیس شما مدت زیادی در نور مستقیم خورشید باشد، سوختگی برگهای آن حتمی است.
بهترین دما برای نگهداری اگزالیس نیز دمایی بین ۱۵ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است. در این دما گیاه بهترین و بیشترین رشد خود را خواهد داشت. هنگامی که دمای داخلی خانه بسیار گرم باشد، برگهای گیاه پلاسیده میشوند. در طول زمستان نیز اگر از آن در خانه مراقبت کنید، با توجه به بهره بردن از وسایل گرمایشی، دمای مناسب آن برقرار خواهد بود. فقط از قرار دادن گیاه نزدیک وسایل گرمایشی خودداری کنید.
آبیاری مناسب گیاه اگزالیس
گیاه اگزالیس نسبت به آبیاری کم در مقابل آبیاری بیش از حد مقاوم است. یعنی اگر خاک این گیاه خیس بماند موجب پوسیدگی آن خواهد شد. پس آبیاری صحیح یکی از عوامل مهم در نگهداری گیاه اگزالیس است. در طول فصول رشد یعنی از بهار تا تابستان هنگامی باید گیاه را آبیاری کرد که چند سانتیمتر از خاک گیاه خشک شده باشد. در طول فصول استراحت و رکود گیاه یعنی در پاییز زمستان هر دو تا سه هفته یکبار باید گیاه را آبیاری کرد. بسیار آسان است که متوجه نیاز گیاه به آبیاری شد. میتوانید این کار را با فرو بردن انگشت خود در خاک انجام دهید. اگر چند سانتیمتر از سطح خاک خشک بود، اندازهای آبیاری اگزالیس را انجام دهید که آب از کف گلدان بیرون آید.
در طول فصول استراحت گیاه، رشد آن متوقف خواهد شد. پس نیاز آبیاری آن نیز کاهش خواهد یافت. هنگام آبیاری در این فصول از آب هم دمای اتاق استفاده کنید. دمای آب نباید زیاد سرد باشد. این گیاه را میتوانید با گیاهان دیگر که نیازهای یکسانی دارند به شکل تراریوم نیز نگهداری کنید. گیاه برگ نقرهای و گندمی از جمله گیاهان قابل نگهداری با اگزالیس هستند. در واقع هنگامی که نگهداری گیاه اگزالیس را در خانه انجام میدهید، رنگهای زیبایی به محیط خانه خود میبخشید.
کوددهی و تغذیه گیاه شبدر بنفش
همانند آبیاری، هنگام فصل رشد گیاه در بهار و تابستان باید به تغذیه آن نیز توجه کرد. در پاییز و زمستان نباید گیاه خود را تغذیه کنید. اگر خاک گیاه شما حاوی کودهای دیر آزاد شونده هستند، تا سه ماه نباید تغذیه را انجام دهید. اگر خاک گیاه تازه نیست، باید تغذیه آن را انجام دهید. در بهار و تابستان باید هر دو تا سه هفته یکبار گیاه را تغذیه کنید. هنگامی که اگزالیس را کوددهی میکنید، نمک موجود در کود، در خاک رسوب خواهد کرد. که این باعث سوختگی برگهای آن خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکل باید هر سه ماه یکبار خاک گیاه را بشویید. گلدان را در سینک دستشویی یا مکانی مناسب قرار دهید و شیر آب را باز بزارید تا آب برای مدت ۲ الی ۳ دقیقه از کف گلدان خارج شود. با این کار نمک موجود در خاک گلدان خارج خواهد شد.
بهترین کود هم برای نگهداری گیاه اگزالیس همان کودهای مناسب گیاهان آپارتمانی است. البته از نصف مقدار توصیه شده روی بستهبندی کود استفاده کنید.
خاک مناسب نگهداری گیاه اگزالیس
گیاه اگزالیس در خاکهای معمولی با زهکشی مناسب بهترین رشد را خواهد داشت. ریشهها و ریزومهای این گیاه در خاکهای سنگین که آب در آنها میماند، میپوسند. برای دریافت بهترین نتیجه، از بستری غنی و سبک استفاده کنید. انواع خاک معمولی گلدان، سنگین و دارای زهکشی مناسبی نیستند. بهترین بسترها برای نگهداری گیاه اگزالیس موارد زیر هستند.
استفاده از یک قسمت خاک معمولی با یک قسمت پیت ماس میتواند مناسب باشد. همچنین میتوان از یک قسمت خاک معمولی، یک قسمت خاک برگ و یک قسمت پرلیت نیز استفاده کرد. هر بستری برای کاشت این گیاه استفاده میکنید باید دارای زهکشی مناسبی باشد. یعنی بتواند به سرعت آب را از خود عبور دهد و خیس نماند. اگر آبیاری را انجام دادید و بعد از مدتی مشاهده کردید سطح خاک خیس و چسبنده است، یعنی خاک گیاه شما سنگین است.
تعویض گلدان اگزالیس
برای نگهداری گیاه اگزالیس نیازی به تعویض گلدانهای مکرر نیست. گلدان گیاه هو را میتوانید هر چند سال یکبار تعویض یا حتی فقط خاک آن را تازه کنید. برای اینکار باید یک گلدان مناسب با یک سایز بزرگتر انتخاب کنید. و از انتخاب گلدان با سایز بزرگ خودداری کنید. هنگام تعویض گلدان نیز میتوانید کار تکثیر گیاه را به راحتی انجام دهید. بهترین زمان برای این کار زمستان است. هنگامی که گیاه شما در دوره استراحت خود قرار دارد.
رطوبت مناسب گیاه اگزالیس
هنگامی که درباره رطوبت مورد نیاز اگزالیس صحبت میکنیم، نیاز است به این نکته اشاره کنیم که رطوبت معمول داخل خانه برای گیاه ما کافی است.
تکثیر گیاه شبدر بنفش
اگزالیس را میتوان به راحتی از طریق تقسیم بوته تکثیر کرد. بهترین زمان برای این کار زمستان و هنگام استراحت گیاه است. گیاه را به آرامی از گلدان خارج کنید. با دقت پیازهای گیاه را تقسیم کنید. میتوانید آنها را در گلدانهای جداگانه بکارید. قبل از تصمیم گرفتن برای تعویض گلدان یا تقسیم بوته، مطمئن شوید که به صورت طبیعی برگهای گیاه از بین رفته و هوا هنوز خنک است. این پیازها را میتوانید جمعآوری کرده و بکارید.
نگهداری گیاه اگزالیس در دوره استراحت
هنگامی که نگهداری گیاه اگزالیس را انجام میدهید، نباید از این اتفاق تعجب کنید که بعد از مدتی رشد مناسب و روئیدن برگهای زیبا، به یکباره آنها شروع به خشک شدن کرده و از دست بروند. این به دلیل ورود گیاه به دوره استراحت است. که به صورت معمول در تابستان اتفاق میافتد. دوره استراحت گیاهان در مواقع نگهداری آنها در محیط داخلی قابل پیشبینی نیست. و برخی اوقات گیاه تعداد سیکهای رشد بیشتری خواهد داشت. دوره رکود گیاه در دمای بالاتر از ۲۷ درجه سانتیگراد شروع میشود.
هنگامی که برگها شروع به قهوهای شدن کردند، آبیاری را قطع کرده و اجازه دهید روند ادامه داشته باشد. گیاه خود را به مکانی تاریک و خنک برای مدت ۲ تا ۴ هفته منتقل کنید. در این زمان گیاه استراحت خواهد کرد. بعد از آن، گلدان را به مکانی روشنتر منتقل کنید. آبیاری و کوددهی را مثل قبل ادامه دهید تا گیاه شما مجدداً رشد کند.
کاشت پیاز اگزالیس
سه چهارم گلدان را با خاک مناسب پر کنید. خاک را آبیاری کنید. پیازهای گیاه اگزالیس را روی سطح خاک قرار دهید. طوری این کار را انجام دهید که بین آنها به اندازهای کافی فاصله باشد. روی آنها را به اندازه ۳ سانتیمتر خاک بریزید. آنها را آبیاری کنید تا آب از سوراخ کف گلدان بیرون بیاید. گلدان را در مکانی روشن قرار دهید. جوانه زنیها دو تا سه هفته ممکن است به طول انجامد. حتماً دقت کنید در این مدت خاک را مرطوب نگهداری کنید. بعد از اینکه آنها جوانه زدند آبیاری را کاهش دهید. و فقط هنگامی آبیاری کنید که سطح خاک خشک شده است. اگر بیش از حد خاک گیاه را خیس نگهداری کنید، پیازها میپوسند.
بیماریها و آفات گیاه اگزالیس
در بیشتر مواقع اگر شرایط نگهداری گیاه اگزالیس به درستی رعایت شود، با بیماری خاصی مواجه نخواهید شد. در هر صورت این را باید به یاد داشته باشید که آبیاری بیش از حد و رشد گیاه در خاک خیس بیماری پوسیدگی را به دنبال خواهد داشت. اگر پوسیدگی بوجود آید، پیازهای گیاه نرم و سیاه شده و کل گیاه شما از بین خواهد رفت. پس نکات آبیاری را به یاد داشته باشید. و زهکشی خاک و اندازه گلدان مناسب برای آن در نظر بگیرید.
دو مشکل دیگر که در نگهداری از این گیاه ممکن است پیش آید، کپک پودری و زنگ زدگی است. این دو مشکل هنگامی که دمای محیط گیاه سرد باشد، پیش میآید. رطوبت بالا و نور کم هم از عوامل بروز این بیماریها هستند. این دو بیماری به راحتی قابل تشخیص خواهند بود. کپک پودری مانند گردی سفید رنگ روی تمام قسمتهای گیاه حتی گلها نیز تاثیرگذار است. در موارد شدید، این گرد سفید، تمام گیاه را در بر میگیرد. زنگ زدگی نیز مانند نقاطی با رنگ زرد روشن روی برگ گیاه نمایان خواهد شد.
در هر دو حالت اگر بیماری گیاه شدید باشد، امکان درمان آن اندک است. در غیر اینصورت گیاه را باید به مکانی گرمتر و روشنتر منتقل کنید. اگر برای شما امکانپذیر بود رطوبت محیط را نیز کاهش دهید. میتوانید با استفاده از قارچکش گیاه خود را اسپری کنید تا در بهبود بیماری کمک شود.
آفات شبدر بنفش
هنگامی که نگهداری گیاه اگزالیسی را انجام میدهید، باید این را نیز بدانید که دو مشکل بزرگ برای آن کنه قرمز و شپشک آردآلود هستند. در موارد شدید آلودگی امکان درمان آن کم است. هر دو این آفات باعث از بین رفتن گیاه خواهند شد و گیاهان دیگر شما را نیز آلوده خواهند کرد. پس درمان سریع مهمترین نکته است.
مشکلات رایج در نگهداری گیاه اگزالیس
چرا برگ گیاه اگزالیس زرد میشود؟
اگر برگهای گیاه اگزالیس شما شروع به زرد شدن کرد، معمولاً به معنی زیادهروی در آبیاری است. این میتوان به دلیل فواصل کم آبیاری باشد. و عدم زهکش خاک که آب در آن باقی مانده و خیس میماند. اگر مشکل از خاک و گلدان گیاه نباشد، باید تداوم آبیاری را کاهش داد. در طول فصول رشد یعنی از بهار تا تابستان، هنگامی باید آبیاری کرد که چند سانتیمتر از سطح خاک آن خشک شده باشد. که این میتواند یکبار در هفته باشد.
هنگام استراحت گیاه در پاییز و زمستان، آبیاری را متوقف کنید و به دو تا سه هفته یکبار کاهش دهید. اگر آبیاری شما صحیح است، سوراخ زهکش کف گلدان را بررسی کنید. در صورت وجود مشکل، گلدان اگزالیس خود را و خاک آن را تعویض کنید.
علت وجود نقاط سفید روی برگهای اگزالیس چیست؟
اگر در نگهداری گیاه اگزالیس نقاطی سفید روی برگها مشاهده کردید، معمولاً به نشانه دو بیماری قارچی کپک پودری یا زنگ زدگی است. برای درمان هر دو مورد در بالا مواردی را ذکر کردهایم. همانطور که گفته شد، هر دو مشکل به دلیل شرایط نوری اندک محیط و سرد بودن هوا، همچنین بالا بودن رطوبت است. میتوانید گیاه را به مکانی روشنتر و گرمتر منتقل کنید. و رطوبت محیط را نیز کاهش دهید. بعلاوه، میتوانید با استفاده از قارچکش گیاه را اسپری کنید.