معرفی جامع و نحوه نگهداری نوتوکاکتوس (Notocactus) یا کاکتوس توپی
اگر علاقهمند به دنیای کاکتوسها هستید، حتماً بسیاری از انواع نوتوکاکتوس را دیدهاید. این کاکتوس توپی یا گرد یکی از کاکتوسهای محبوب برای نگهداری در محیط خانه محسوب میشود. کاکتوس توپی در برخی موارد کاکتوس توپی نقرهای نیز نامیده میشود. نوتوکاکتوس بومی نواحی آمریکای جنوبی و کشورهای آرژانتین، بولیوی، پرو، برزیل، کلمبیا و اروگوئه است. این گیاه دارای ۲۵ گونه متفاوت است. در دهه ۱۹۸۰ یک موسسه بینالمللی مطالعات درباره ساکولنتها، نوتوکاکتوس را به خانواده پارودیاها منتقل کرد. این انتقال هنوز هم در بین کارشناسان مورد اختلاف نظر و بحث است. برخی این کاکتوس را همان پارودیا نامگذاری میکنند. مثلاً در مورد نوتوکاکتوس لنینگاسی که پارودیا لنینگاسی نیز نامیده میشود. نگهداری نوتوکاکتوس آسان است. به خصوص اگر شرایط ذکر شده در این مطلب را به درستی رعایت کنید.
فهرست مطالب
نور و دمای مناسب نگهداری نوتوکاکتوس
برای نگهداری نوتوکاکتوس نیاز به نور زیاد و کامل است. این گیاه نیازمند دریافت حداقل ۶ تا ۸ ساعت نور کامل خورشید و گرما در طول روز است. به خصوص در بهار و تابستان. اگر از آن در محیط خانه خود نگهداری میکنید، باید کاکتوس خود را در نزدیکی پنجره جنوبی خانه قرار دهید. البته در تابستان نور مستقیم میتواند باعث سوختگی آن شود. پس باید قبل از هرچیزی برای گیاه خود حالت نیمه سایه درست کنید. در زمستان اما این گیاه میتواند هوای خنک را تحمل کند. اگر خاک گیاه خشک باشد تا دمای منفی ۲ درجه را نیز میتواند زنده بماند. در هر صورت اگر در خانه خود دسترسی به نور ندارید و علاقهمند به خرید نوتوکاکتوس و مراقبت از آن هستید، میتوانید از نور مصنوعی برای آن استفاده کنید. برای تشویق گیاه به گلدهی میتوانید در زمستان گیاه را به مکانی با دمای پایینتر از ۱۰ درجه سانتیگراد انتقال دهید.
آبیاری و تغذیه نوتوکاکتوس
در تابستان در آبیاری گیاه خود دست و دلباز باشید. رطوبت خاک گیاه خود را به صورت مداوم بررسی کنید. اجازه ندهید که خاک گیاه شما بیش از حد مرطوب بماند. این موضوع باعث افزایش ریسک ابتلا کاکتوس به بیماریهای قارچی و پوسیدگی خواهد شد. در بهار و تابستان هنگامی که خاک گیاه خشک میشود، آن را آبیاری کنید. آبیاری باید طوری انجام شود که آب از سوراخ کف گلدان بیرون آید. برای نگهداری نوتوکاکتوس در زمستان اما، خاک گیاه را خشک نگهداری کنید. میتوان یکبار در ماه کمی آبیاری انجام داد. ولی نباید آبیاری هنگام سرد بودن هوا و شب انجام شود.
برای تغذیه و کوددهی این کاکتوس میتوانید از کودهای مخصوص کاکتوس و ساکولنت استفاده کنید. از نصف مقدار توصیه شده روی بستهبندی برای تغذیه استفاده نمایید. کوددهی بیش از حد نیز باعث بروز اختلال در سلامت گیاه ما خواهد شد. تغذیه باید در ماههای گرم سال مثل بهار و تابستان انجام شود. و از کود دادن به کاکتوس در زمستان خودداری کنید. دو بار در سال کود برای نوتوکاکتوس کفایت میکند.
خاک مناسب نگهداری کاکتوس توپی
برای نگهداری نوتوکاکتوس نیاز به خاک کاکتوس و ساکولنت یا مخلوطی از پومیس، پرلیت و ماسه است. این گیاه دارای سیستم ریشهای گستردهای نیست. و زهکشی مناسب خاک کمک خواهد کرد که گیاه ما دچار بیماریهای ریشهای نشود. تعویض گلدان این کاکتوس زمانی باید انجام شود که اندازه گیاه ما به لبههای گلدان رسیده است. در غیر اینصورت نیازی به این کار نیست. گلدان جدید باید یک سایز از گلدان قبلی بزرگتر باشد. و بزرگ بودن زیادی گلدان مشکلساز خواهد بود. هرچه گلدان بزرگتر باشد خاک آن دیرتر خشک شده و سیستم ریشه گیاه آسیب میبیند. رشد نوتوکاکتوس کند است و خیلی بزرگ نخواهد شد. اگر نیاز به تعویض گلدان بود میتوانید در فصل بهار این کار را انجام دهید.
تکثیر نوتوکاکتوس
بسته به نوع گیاه، میتوان از طریق بذر گرفته شده از گلهای گیاه و پاجوش دارای ریشه آن گیاه را تکثیر کرد. باید بذرها را به دقت از گل خشک شده گیاه جدا کرد. و در فصل بهار آنها را روی بستری مناسب از خاک کاکتوس کاشت. پرورش اکثر کاکتوسها از طریق بذر بسیار زمانبر است. در هر صورت بعد از کاشت بذرها باید روی گلدان را با پلاستیکی شفاف بپوشانید. و آن را در مکانی با نور غیرمستقیم و گرم قرار دهید. بعد از گذشت چند روز اولین جوانهها نمایان خواهند شد.
و اما راه سریعتر برای رسیدن به نتیجه استفاده از پاجوشهای گیاه است. البته تمام انواع نوتوکاکتوس پاجوش تولید نخواهند کرد. هنگامی که پاجوشها را با استفاده از یک وسیله تیز و تمیز از گیاه مادر جدا کردید، باید چند روز اجازه دهید محل زخم آنها خشک شود. سپس آنها را در بستر مناسبی از خاک بکارید. بعد از دیدن نشانههای رشد در گیاه، میتوانید نگهداری نوتوکاکتوس جدید خود را به شکل قبل ادامه دهید.
انواع محبوب نوتوکاکتوس
- نوتوکاکتوس مگنی فیکوس (Notocactus Mangnificus) یا کاکتوس بالن که در مقابل سرما تحمل کمتری دارد. نگهداری نوتوکاکتوس مگنی فیکوس آسان است.
- نوتو کاکتوس لنینگاسی (Notocactus Leninghausii) یا نوتو خورشیدی، نوتوکاکتوس خار طلایی.
- نوتوکاکتوس اسکوپا (Notocactus Scopa) یا توپ نقرهای، دارای گلهای لیمویی زیبایی نیز است.
- نوتوکاکتوس شلوسری (Notocactus Schlosseri) کاکتوسی بسیار کند رشد است. دارای خارهای سفید تا نارنجی است. نگهداری نوتوکاکتوس شلوسری آسان است.
- نوتوکاکتوس بوینینگی (Notocactus Buiningii) دارای خارهای بسیار تیزی است.
- نوتوکاکتوس کونسینوس (Notocactus Concinnus)
آفات و بیماریهای نوتوکاکتوس
کنه قرمز، شپشک آردآلود و پوسیدگی از جمله آفات و بیماریهای متداول در نگهداری نوتوکاکتوس محسوب میشوند. اشتباه در آبیاری گیاه موجب بروز بیماریهای قارچی و پوسیدگی خواهد شد. اگر پوسیدگی در گیاه خود مشاهده کردید، قبل از گسترش آن قسمت پوسیده گیاه را از آن جدا کنید.